diff options
Diffstat (limited to 'tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/sidereal.docbook')
-rw-r--r-- | tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/sidereal.docbook | 81 |
1 files changed, 81 insertions, 0 deletions
diff --git a/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/sidereal.docbook b/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/sidereal.docbook new file mode 100644 index 00000000000..bef8b704023 --- /dev/null +++ b/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/sidereal.docbook @@ -0,0 +1,81 @@ +<sect1 id="ai-sidereal"> +<sect1info> +<author +><firstname +>Jason</firstname +> <surname +>Harris</surname +> </author> +</sect1info> +<title +>Czas gwiazdowy</title> +<indexterm +><primary +>Czas gwiazdowy</primary> +<seealso +>Kąt godzinny</seealso> +</indexterm> +<para +><firstterm +>Czas gwiazdowy</firstterm +> jest to czas ciągle wykorzystywany na w astronomii. Czas jaki wykorzystujemy w codziennym życiu to czas słoneczny. Podstawą czasu słonecznego jest <firstterm +>doba</firstterm +>: czas w jakim Słońce przemierza niebo w trakcie obrotu Ziemi. Mniejsze jednostki czasu słonecznego wynikają z podziału doby: </para +><para> +<itemizedlist> +<listitem +><para +>1/24 doby = 1 godzina</para +></listitem> +<listitem +><para +>1/60 godziny = 1 minuta</para +></listitem> +<listitem +><para +>1/60 minuty = 1 sekunda</para +></listitem> +</itemizedlist> +</para +><para +>Jednakże, z czasem słonecznym jest problem. Ziemia nie obraca się wokół własnej osi w ciągu jednej doby słonecznej. Znajduje się na orbicie wokoło Słońca i w trakcie doby przesuwa się o jeden stopień na tej orbicie (360 stopni/365,25 dni na pełną orbitę = około jeden stopień na dzień). Tak więc w 24 godziny kierunek do Słońca zmienia się o około 1 stopień. Dlatego Ziemia musi się obrócić o 361 stopni, aby sprawić wrażenie, że przebyła 360 stopni wkoło nieba. </para +><para +>W astronomii koncentrujemy się nad tym, jak długo zajmuje Ziemi obrót w odniesieniu do gwiazd <quote +>stałych</quote +>, nie Słońca. Chcielibyśmy więc mieć skalę czasu, która nie zajmuje się komplikacjami związanymi z obrotem Ziemi wokół Słońca, a zajmuje się tylko tym, ile zajmuje Ziemi obrót o 360 stopni względem gwiazd. Taki okres obrotu nazywany jest <firstterm +>dniem gwiazdowym</firstterm +>. Jest on średnio 4 minuty krótszy niż dzień słoneczny. Zamiast definiować czas trwania dnia gwiezdnego na 23 godziny i 56 minut, definiujemy godzinę, minutę i sekundę jako takie same część dnia, jak dzieje się to w przypadku czasu słonecznego. I w ten sposób sekunda słoneczna = 1,00278 sekundy gwiazdowej. </para +><para +>Czas gwiazdowy jest użyteczny przy określaniu położenia gwiazd w danym czasie. Czas gwiazdowy dzieli pełny obrót Ziemi na 24 godziny gwiezdne; podobnie, mapa nieba jest podzielona na 24 godziny <firstterm +>rektascensji</firstterm +> (RA). Nie ma tutaj zbiegu okoliczności; lokalny czas gwiazdowy (<acronym +>LST</acronym +>) oznacza rektascensję na niebie, która obecnie przekracza <link linkend="ai-meridian" +>lokalny południk</link +>. Tak więc jeżeli gwiazda posiada rektascensję 05h 32m 24s, będzie ona na Twoim południku o LST=05:32:24. Bardziej ogólnie, różnica pomiędzy RA obiektu a lokalnym czasem gwiazdowym mówi nam jak daleko od południka znajduje się obiekt. Na przykład, ten sam obiekt o LST=06:32:24 (jedną godzinę gwiazdową później), będzie jedną godzinę RA na zachód od Twojego południka, co oznacza 15 stopni. Ten dystans kątowy od południka zwany jest <link linkend="ai-hourangle" +>kątem godzinnym</link +> obiektu. </para> +<tip> +<para +>Lokalny czas gwiazdowy jest wyświetlany przez &kstars; w <guilabel +>Oknie informacyjnymi czasu</guilabel +> z etykietą <quote +>CzG</quote +> (musisz uaktywnić okno klikając je dwukrotnie, aby zobaczyć czas gwiazdowy). Pamiętaj, że zmiana sekund gwiazdowych nie jest synchronizowana z czasem lokalnym czy uniwersalnym. W rzeczywistości, jeżeli przez chwilę poobserwujesz zegary to zauważysz, że sekundy gwiazdowe rzeczywiście są nieco krótsze niż sekundy czasu lokalnego i uniwersalnego. </para +><para +>Wskaż <link linkend="ai-zenith" +>zenit</link +> (wciśnij <keycap +>Z</keycap +> lub wybierz <guimenuitem +>Zenit</guimenuitem +> z menu <guimenu +>Wskazywanie</guimenu +>). Zenit jest punktem na niebie na które spoglądasz patrząc <quote +>prosto w górę</quote +> z ziemi i jest on punktem na Twoim <link linkend="ai-meridian" +>lokalnym południku</link +>. Zwróć uwagę, że RA zenitu jest dokładnie taka sama jak Twój lokalny czas gwiazdowy. </para> +</tip> +</sect1> + |