From f7e7a923aca8be643f9ae6f7252f9fb27b3d2c3b Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Timothy Pearson Date: Sat, 3 Dec 2011 11:05:10 -0600 Subject: Second part of prior commit --- .../docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook | 96 ++++++++++++++++++++++ 1 file changed, 96 insertions(+) create mode 100644 tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook (limited to 'tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook') diff --git a/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook b/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook new file mode 100644 index 00000000000..c271852d001 --- /dev/null +++ b/tde-i18n-pl/docs/tdeedu/kstars/ellipticalgalaxies.docbook @@ -0,0 +1,96 @@ + + +Jasem Mutlaq
+
 + + + +Galaktyki eliptyczne +Galaktyki eliptyczne + + +Galaktyki eliptyczne, to sferyczne koncentracje miliardów gwiazd przypominające gromady kuliste w dużej skali. Nie posiadają one dobrze zorganizowanej strukturywewnętrznej; gęstość gwiazd spada wraz z oddalaniem się od środka galaktyki. Zazwyczaj zawierają one niewielką ilość gwiezdnego gazu i pyłu, a co za tym idzie niewiele młodych populacji gwiezdnych (jakkolwiek są wyjątki od tej reguły). Edwin Hubble zaklasyfikował galaktyki eliptyczne jako galaktyki wczesnego typu, ponieważ myślał, ewoluowały one, aby stać się galaktykami spiralnymi (które nazwał galaktykami późnego typu). Obecnie astronomowie wierzą w zupełną odwrotność (galaktyki spiralne mogą się stać galaktykami eliptycznymi), jednakże określenia Hubble'a pozostały do dzisiaj w użyciu. + +W rzeczywistości galaktyki eliptyczne są tworami bardzo skomplikowanymi. W dużej mierze powodem tego jest ich zdumiewająca historia: galaktyki eliptyczne uznaje się jako powstałe w wyniku połączenia się dwóch galaktyk spiralnych. Możesz zobaczyć komputerową symulację tego zjawiska na tej oto stronie NASA HST (uwaga: plik ma objętość 3,4 MB). + +Galaktyki eliptyczne posiadają bardzo różne rozmiary i jasności, od gigantycznych o rozmiarach setek tysięcy lat świetlnych i prawie bilion razy jaśniejszych od Słońca, do karłów niewiele jaśniejszych od gromad kulistych. Są one podzielone na kilka klas morfologicznych: + + + +Galaktyki cD: +Ogromne i jasne obiekty, które mogą osiągać rozmiar nawet 1 megaparseka (3 miliony lat świetlnych). Można je znaleźć tylko blisko centrów dużych i gęstych gromad galaktyk. Są one prawdopodobnie efektem wielu połączeń wielu galaktyk. + + + +Zwykłe galaktyki eliptyczne +Skondensowany obiekt z relatywnie niską jasnością środka. Klasa ta zawiera gigantyczne galaktyki eliptyczne (gE), galaktyki eliptyczne o średniej jasności (E), a także niewielkie galaktyki. + + + +Karłowate galaktyki eliptyczne (dE) +Ten rodzaj galaktyk jest znacząco różny od zwykłych galaktyk eliptycznych. Wymiary tego typu galaktyk zawierają się w przedziale od 1 do 10 kiloparseków. Jasnością powierzchni jest znacznie mniejsza niż normalnej galaktyki eliptycznej, czego wynikiem jest bardziej rozmyty wygląd. Mają tą sam charakterystyczny spadek gęstości gwiazd od relatywnie gęstego jądra do rozmytych obrzeży. + + + +Karłowate galaktyki sferyczne (dSph) +Posiadają bardzo niską jasność i zostały zaobserwowane tylko w sąsiedztwie Drogi Mlecznej, prawdopodobnie także bardzo bliskich grup galaktyk. Ich absolutna wielkość gwiazdowa zawiera się w przedziale od -8 do -15 mag. Karłowata galaktyka sferyczna Draco posiada absolutną wielkość gwiazdową -8.6, co czyni ją mniej jasną od zwyczajnej gromady kulistej w Drodze Mlecznej! + + + +Niebieskie galaktyki karłowate (BCD) + +Niewielkie galaktyki, które są niebieskie. Ich kolory mieszczą się w przedziale B-V = 0,0 do 0,30 mag, co jest typowe dla młodych gwiazd typu widmowego A. Sugeruje to, że BCD są tworzącymi się gwiazdami. Mają one także dużo gazu międzygwiezdnego (co jest nietypowe dla galaktyk eliptycznych). + + + + +Przykłady galaktyk eliptycznych w &kstars; możesz znaleźć korzystając z okna wyszukiwania obiektów (&Ctrl;F). Znajdź NGC 4881, która jest gigantyczną galaktyką typu cD w gromadzie w Warkoczu Bereniki. M 86 to normalna galaktyka eliptyczna w gromadzie w Pannie. M 32 to galaktyka karłowata będąca satelitą sąsiedniej względem Drogi Mlecznej galaktyki w Andromedzie (M 31). M 110 to kolejny satelita M 31. To karłowata galaktyka sferyczna, przypadek krańcowy (krańcowy, bo jest jaśniejsza niż większość innych galaktyk karłowatych sferycznych). + + -- cgit v1.2.1