path: root/tde-i18n-nl/docs/kdeutils/kcalc/index.docbook

<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&kcalc;"
> 
  <!ENTITY package "tdeutils">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> <!-- change language only here -->
]>

<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title
>Het handboek van &kcalc;</title>

<authorgroup>
<author
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail; </author>

<author
>&Pamela.Roberts;&Pamela.Roberts.mail; </author>
&Jaap.Woldringh;&Sander.Koning; 
</authorgroup>

<copyright>
<year
>2001</year
> <year
>2002</year
> <year
>2005</year
>	
<holder
>&Bernd.Johannes.Wuebben;, &Pamela.Roberts;</holder>
</copyright>

<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>

<date
>2005-04-12</date>
<releaseinfo
>1.8</releaseinfo>

<abstract
><para
>&kcalc; is een wetenschappelijke rekenmachine voor &kde;</para
></abstract>

<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>Kcalc</keyword>
<keyword
>rekenmachine</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>

<chapter id="introduction">
<title
>Inleiding</title>

<para
>Dit document beschrijft &kcalc; versie 1.8.</para>

<para
>&kcalc; biedt veel meer wiskundige functies dan u op het eerste gezicht ziet. In het gedeelte van dit handboek over sneltoetsen en modussen vindt u meer over de vele beschikbare functies.</para>

<para
>Naast de gebruikelijke functionaliteit van de meeste wetenschappelijke rekenmachine, biedt &kcalc; een aantal mogelijkheden waarvan ik denk dat ze het waard zijn om even te noemen:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>&kcalc; biedt trigoniometrische functies, logische bewerkingen, en u kunt er statistische berekeningen mee doen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt getallen knippen en plakken vanuit of naar het scherm van &kcalc;.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>&kcalc; heeft een <firstterm
>stapelgeheugenvoor uitkomsten</firstterm
> dat u de mogelijkheid geeft om vorige uitkomsten eenvoudig terug te halen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt de kleuren en het lettertype in het scherm van &kcalc; aanpassen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt de nauwkeurigheid van &kcalc; en het aantal decimalen instellen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>&kcalc; heeft een groot aantal handige <link linkend="key-accels"
>sneltoetsen</link
> die het gebruik van &kcalc; zonder muis vereenvoudigen.</para>
<para
>Tip: Als u de <keycap
>&Ctrl;</keycap
>-toets ingedrukt houdt, ziet u bij iedere knop de bijbehorende sneltoets.</para>
</listitem>
</itemizedlist>

<para
>Veel plezier met &kcalc;!</para>

<para
>Bernd Johannes Wuebben</para>

</chapter>


<chapter id="usage">
<title
>Gebruik</title>
<sect1 id="general-usage">
<title
>Algemeen gebruik</title>

<para
>Over het algemeen is het gebruik recht door zee en vergelijkbaar met de meeste eenvoudige wetenschappelijke rekenmachines, maar let op de volgende speciale mogelijkheden van &kcalc;:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Stapelgeheugen voor de uitkomsten</term>
<listitem
><para
>Iedere keer als u &LMB; klikt op de <guibutton
>=</guibutton
> knop, of als u de <keycap
>Enter</keycap
> of <keysym
>=</keysym
> toets op uw toetsenbord gebruikt, wordt het tussenresultaat op het scherm in het stapelgeheugen van &kcalc; opgeslagen. U kunt door de uitkomsten navigeren met de toetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
> en <keycombo action="simul"
>&Ctrl; &Shift;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
>.</para
> 
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
>Procent Functie</term>
<listitem>
<para
>De procentfunctie werkt net even anders dan op de meeste rekenmachines. Maar als u het eenmaal doorheeft is die zeer handig. Zie het gedeelte over de <link linkend="percent"
>procent</link
>functie voor verdere bijzonderheden.</para>
</listitem
></varlistentry>
      
<varlistentry>
<term
>Knippen en plakken</term>
<listitem>
<para
><itemizedlist>
<listitem>
<para
>Met <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> wordt het getal in het scherm naar het klembord gekopieerd.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Met <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
> wordt de inhoud van het klembord naar het scherm van &kcalc; gekopieerd indien dit een geldig getal is.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Kopiëren/plakken kan nog steeds door op het scherm van &kcalc; te klikken, maar dat kan in toekomstige versies anders zijn.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</para
></listitem
></varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Geavanceerde functies</term>
<listitem>
<para
>Als u &kcalc; voor de eerste keer start ziet u alleen de knoppen voor de eenvoudige rekenkundige berekeningen.</para>
<para
>In het menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
> kunt u extra knoppen openen voor &kcalc;: Het is bijvoorbeeld mogelijk om te kiezen voor <link linkend="statistical-mode"
>Statistische</link
> of <link linkend="trigonometric-mode"
>Trigoniometrische</link
> knoppen.</para
> 
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>

<sect1 id="statistical-mode">
<title
>Statistische Modus</title>

<para
>In deze modus kunnen de knoppen in de linker kolom worden gebruikt voor statistische functies:</para>
<para
>De meeste functionaliteit in deze modus wordt gedaan via de knop <guibutton
>Dat</guibutton
> button. Om een gegevenslijst van getallen te maken, voert u een getal in in de rekenmachine en kiest u <guibutton
>Dat</guibutton
>. Een oplopend getal wordt op het display getoond dat aangeeft welke positie in de gegevenslijst het getal heeft. Een traditionele rekenmachine bewaart maar drie waarden voor statistische functies: het aantal items in de lijst, de som van de getallen en de som van de kwadraten van de getallen. &kcalc; wijkt af door elk getal apart op te slaan, waardoor bijvoorbeeld de mediaan bepaald kan worden. </para>

<informaltable
><tgroup cols="2">
<thead>
<row
><entry
>Knoppen</entry>
<entry
>Functie</entry
></row
></thead>

<tbody>
<row
><entry
><guibutton
>N</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft het aantal ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>N</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de som van alle ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Gem</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft het gemiddelde van de ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Gem</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de som van de kwadraten van alle ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Std</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de (n) standaard deviatie</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Std</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de (n-1) standaard deviatie van de populatie</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Med</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de mediaan</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Een getal invoeren</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Het laatst ingevoerde getal wissen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Cst</guibutton
></entry>
<entry
>Alle ingevoerde getallen uit het geheugen wissen ("Clear stack"= stapelgeheugen wissen)</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>


</sect1>

<sect1 id="trigonometric-mode">
<title
>Trigoniometrische Modus</title>

<para
>In deze modus kunnen de knoppen in de linker kolom worden gebruikt voor trigoniometrische functies:</para>

<informaltable
><tgroup cols="2">
<thead>
<row
><entry
>Knoppen</entry>
<entry
>Functie</entry
></row>
</thead>
<tbody>
<row
><entry
><guibutton
>Hyp</guibutton
></entry>
<entry
>De hyperbolische functies. Hyp Sin is bijvoorbeeld de hyperbolische sinus: sinh(x)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de sinus</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse sinus (arcsinus)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de cosinus</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse cosinus (arccosinus)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de tangens</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse tangens (arctangens)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de logaritme met grondtal 10</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken 10 tot de macht x (is de inverse functie van log)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de natuurlijke logaritme. Dat is de logaritme met grondtal e.</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken e tot de macht x (is de inverse functie van ln)</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>

</sect1>

<sect1 id="memory-operations">
<title
>Geheugenbewerkingen</title>

<para
>&kcalc; ondersteunt de geheugenbewerkingen van standaard rekenmachines en zes sloten om constanten in te bewaren.</para>

<sect2 id="standard_memory">
<title
>Standaard geheugenbewerkingen</title>

<para
>&kcalc; kan resultaten van bewerkingen voor u onthouden, en ze in latere berekeningen hergebruiken. U kunt deze functies opropen met de knoppen<guibutton
>MR</guibutton
>, <guibutton
>MS</guibutton
>, <guibutton
>M+</guibutton
> en <guibutton
>MC</guibutton
>.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>MS</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MS</guibutton
> slaat het huidige resultaat op in het geheugen.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>M+</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>M+</guibutton
> voegt het huidige resultaat toe aan dat in het geheugen. Dus als u 20 in geheugen had, en het huidige resultaat is 5, bevat het geheugen 25 na deze knop. Als het geheugen leeg is, gedraagt deze knop zich als <guibutton
>MS</guibutton
> en wordt het resultaat gewoon opgeslagen.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>MR</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MR</guibutton
> haalt de waarde uit het geheugen op en zet deze in het display.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>MC</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MC</guibutton
> wist het geheugen.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Als er een waarde in het geheugen staat verschijnt er een <guilabel
>M</guilabel
> in de statusbalk, naast de indicator voor de modus.</para>
</sect2>

<sect2 id="constant_buttons">
<title
>Constanten</title>

<para
>De zes knoppen voor constanten <guibutton
>C1</guibutton
> tot en met <guibutton
>C6</guibutton
> zijn alleen zichtbaar na activering van het item <guilabel
>Knoppen voor constanten</guilabel
> in het menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
> in de menubalk.</para>

<para
>Om het huidige getal in het &kcalc;-display in een van de zes constanten op te slaan, drukt u eerst <guibutton
>Inv</guibutton
> gevolgd door de gewenste toets(<guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>).</para>

<para
>Om de waarde in een van de constanten in een berekening te gebruiken, drukt u op de gewenste kntop (<guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>), en het overeenkomende getal verschijnt in het display.</para>

<para
>U kunt de tekst van de knoppen van de constanten wijzigen om te onthouden welke knop welke constante bevat. Klik met de rechtermuisknop op een van de knoppen <guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>. Er verschijnt een popup-menu, kies hieruit <guilabel
>Naam instellen</guilabel
>.</para>

<para
>Er zijn veel (meest natuurkundige) voorgedefinieerde constanten, die op elke van de zes knoppen <guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
> gezet kunnen worden, door de gewenste constante uit het popup-menu te kiezen dat verschijnt na met de rechtermuisknop op de knop te klikken en <guilabel
>Uit lijst kiezen</guilabel
> te kiezen. Hoewel de voorgedefinieerde constanten ook via <guimenu
>Constanten</guimenu
> in de menubalk gekozen kunnen worden, is het erg handig een getal op een knop te plaatsen, als het veel gebruikt wordt.</para>

</sect2>

</sect1>

<sect1 id="key-accels">
<title
>Enkele sneltoetsen</title>

<para
>Om de invoer voor berekeningen met behulp van het toetsenbord te vereenvoudigen, heeft &kcalc; enkelvoudige sneltoetsen voor de meeste functies. Bijvoorbeeld, met <userinput
>7R</userinput
> of <userinput
>7r</userinput
> berekent u het omgekeerde (is: reciproke) van 7 (= 1/7).</para>

<para
>Tijdens een berekening kunt u altijd met <keycap
>&Ctrl;</keycap
> zien welke sneltoets aan elke knop is gekoppeld.</para>

<informaltable
><tgroup cols="3">
<thead>
<row
><entry
>Toets</entry>
<entry
>Functie</entry>
<entry
>Notities</entry
></row>
</thead>
<tbody>

<row
><entry
><keycap
>H</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Hyp</guibutton
></entry>
<entry
>Hyperbolisch, zoals in hyperbolische sinus, sinh(x)</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>S</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>C</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>T</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>N</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>logaritme met grondtal e (natuurlijke logaritme)</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>L</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Logaritme met grondtal 10</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>I</keycap
></entry>
<entry
> <guibutton
>Inv</guibutton
></entry>
<entry
>Inverse, &eg; als u arcsin(x) (of: inverse sinus van x) nodig heeft typt u <userinput
>i s </userinput
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>\</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>+/-</guibutton
></entry>
<entry
>Ander teken (of: vermenigvuldigen met -1)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>[</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x^2</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>^</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x^y</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>!</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x!</guibutton
></entry>
<entry
>Faculteit (Bijv. 3! = 1*2*3 = 6; 4! = 24)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>&lt;</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>Lsh</guibutton
></entry>
<entry
>Leftshift. Let op: <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Lsh</guibutton
> is Rightshift.</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>&amp;</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>AND</guibutton
></entry>
<entry
>Logische AND</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>*</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>X</guibutton
></entry>
<entry
>Vermenigvuldigen</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>/</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>/</guibutton
></entry>
<entry
>Delen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>D</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Voer een getal in in statistische modus</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>O</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>OR</guibutton
></entry>
<entry
>Logische OR. Let op: <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>OR</guibutton
> is XOR</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>R</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>1/x</guibutton
></entry>
<entry
>Omgekeerde waarde (x naar 1/x)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>=</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Enter</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Return</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Page up</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Esc</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Voorafgaand</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Page Down</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Volgende</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Del</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>

</sect1>
</chapter>

<chapter id="comments-on-specific-functions">
<title
>Opmerkingen over specifieke functies</title>

<sect1 id="mod">
<title
>Mod en Inv Mod</title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Mod</guibutton
> geeft de rest van de deling van het getal in het scherm door het daarna ingevoerde getal.</term>
<listitem
><para
><userinput
>22 Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>6</emphasis
></para>
<para
><userinput
>22.345 Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>6.345</emphasis
></para>
</listitem
></varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Met <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Mod</guibutton
> doet u een deling van gehele getallen, namelijk het (eventueel niet geheel) getal in het scherm en het erna ingetoetste getal.</term>
<listitem
><para
><userinput
>22 Inv Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>2</emphasis
></para>
<para
><userinput
>22.345 Inv Mod 8 = </userinput
> geeft ook <emphasis
>2</emphasis
> (ook al is 22.345 geen geheel getal (vert)). </para
></listitem
></varlistentry>
</variablelist>

</sect1>


<sect1 id="percent">
<title
>&percnt;</title>

<para
>Wanneer<guibutton
>%</guibutton
> wordt gebruikt in plaats van de toets <guibutton
>=</guibutton
> wordt de laatste bewerking van de huidige berekening  als volgt uitgevoerd:</para>

<para
><itemizedlist>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een + is of een - wordt het tweede argument beschouwd als percentage van het eerste getal . </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een * is wordt het resultaat van de vermenigvuldiging gedeeld door 100. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een / is geef dan de linker operand (getal) als een percentage van de rechter operand (zie voorbeeld). </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>In alle andere gevallen geeft de &percnt;-toets dezelfde resultaten als de =-toets. </para>
</listitem>
</itemizedlist
></para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Voorbeelden:</term>
<listitem>
<para
><userinput
>150 + 50 %</userinput
>geeft <emphasis
>225</emphasis
> (150 plus 50 procent van 150)</para>
<para
><userinput
>42 * 3 %</userinput
>geeft <emphasis
>1.26</emphasis
> (42 * 3 / 100)</para>
<para
><userinput
>11 / 55 %</userinput
> geeft <emphasis
>20</emphasis
> (11 is 20 procent van 55)</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="lsh-rsh">
<title
>Lsh en Inv Lsh</title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Lsh</guibutton
> verschuift de binaire representatie van het gehele gedeelte van het getal in het scherm over n posities, waarbij n het volgende ingevoerde getal is. Per positie betekent een verschuiving naar links een vermenigvuldiging met twee, het resultaat is een geheel getal:</term>
<listitem
><para
><userinput
>10 Lsh 3 =</userinput
> geeft <emphasis
>80</emphasis
> (10 drie keer met 2 vermenigvuldigd).

0000 1010  wordt  0101 0000

Dit is een heel snelle manier (voor een binaire computer) voor het vermenigvuldigen met een macht van 2 (vert).</para>
<para
><userinput
>10.345 Lsh 3 =</userinput
> geeft ook <emphasis
>80</emphasis
>.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Lsh</guibutton
> verschuift de binaire representatie van het getal naar rechts over n posities, waarbij n het volgende ingevoerde getal is. Per positie betekent een verschuiving naar rechts een deling door twee, het resultaat is een geheel getal:</term>
<listitem
><para
><userinput
>16 Inv Lsh 2 =</userinput
> geeft <emphasis
>4</emphasis
> (16 twee keer door 2 gedeeld).

1000  wordt 0010

Dit is een heel snelle manier (voor een binaire computer) voor het delen door een macht van 2 (vert).</para>
<para
><userinput
>16.999 Inv Lsh 2 =</userinput
> geeft ook <emphasis
>4</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="and-or-xor">
<title
>Cmp, AND, OR and XOR</title>

<para
>De functies <guibutton
>Cmp</guibutton
>, <guibutton
>AND</guibutton
> en <guibutton
>OR</guibutton
> voeren bitsgewijs logische bewerkingen uit en hebben daarom waarschijnlijk meer betekenis als het <guilabel
>Grondtal</guilabel
> wordt ingesteld op <guilabel
>Hex</guilabel
>, <guilabel
>Oct</guilabel
> of <guilabel
>Bin</guilabel
> in plaats van op <guilabel
>Dec</guilabel
>.In de volgende voorbeelden is het <guilabel
>Grondtal</guilabel
> ingesteld op <guilabel
>Bin</guilabel
>.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Cmp</guibutton
> voert een "1's complement"-bewerking uit (keert alle bitjes om, dat wil zeggen elke 1 wordt een 0 en elke 0 wordt een 1) </term>
<listitem
><para
><userinput
>101 Cmp</userinput
> geeft <emphasis
>111...111010</emphasis>

101 is eigenlijk 000...000101, en de voorste nullen worden ook omgekeerd (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>AND</guibutton
> voert de logische AND-bewerking uit.</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 AND 1010 =</userinput
> geeft <emphasis
>1000</emphasis>

1 AND 1 geeft 1 
1 AND 0 geeft 0 
0 AND 1 geeft 0 
0 AND 0 geeft 0 

Dus alleen een 1 als beiden 1 zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>OR</guibutton
>voert de logische OR-bewerking uit.</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 Or 1010 =</userinput
> geeft <emphasis
>1110</emphasis>

1 OR 1 geeft 1 
1 OR 0 geeft 1 
0 OR 1 geeft 1 
0 OR 0 geeft 0 

Dus alleen een 0 als beiden 0 zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>XOR</guibutton
> voert de logische XOR-bewerking uit (exclusieve OR) .</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 XOR 1010=</userinput
> geeft 0110 =<emphasis
>110</emphasis>

1 XOR 1 geeft 0 
1 XOR 0 geeft 1 
0 XOR 1 geeft 1 
0 XOR 0 geeft 0 
Dus alleen een 1 als beiden verschillend zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

</variablelist>
</sect1>
</chapter>


<chapter id="questions-and-answers">
<title
>Vragen en Antwoorden</title>

<qandaset>


<qandaentry>
<question
><para
>Hoe krijg ik e, het getal van Euler (2.718281828459045)?</para
></question>
<answer
><para
>Toets in <userinput
>1 Inv Ln</userinput
>.</para
></answer>
</qandaentry>

<qandaentry>
<question
><para
>Hoe krijg ik twee vaste decimalen?</para
></question>
<answer
><para
>Klik op de knop <guibutton
>Instellingen</guibutton
>, u krijgt dan het dialoogscherm voor de instellingen. Kruis aan <guilabel
>vaste nauwkeurigheid instellen</guilabel
> en draai het spinveld zo dat er een 2 staat.</para
></answer
> </qandaentry>

<qandaentry>
<question
><para
>Hoe zit het met de nauwkeurigheid?</para
></question>
<answer
><para
>Het belangrijkste dat de nauwkeurigheid van &kcalc; bepaalt is of uw libc en libmath het gegevenstype <type
>long double</type
> in C ondersteunen. In dat geval zal &kcalc; dit tijdens het compileren detecteren en dit als het fundamentele gegevenstype gebruiken voor het opslaan van getallen. Kijk in het dialoogscherm <guilabel
>Informatie over &kcalc;</guilabel
> wat voor uw &kcalc; het fundamentele gegevenstype is.

C is de naam van de gebruikte programmeertaal (vert).</para>

<para
>Behalve als u een buitengewoon goede libc en libmath heeft kunt enkele <quote
>interessante</quote
> resultaten zien als u berekeningen probeert zoals <userinput
>123.22 - 123.21</userinput
>, <userinput
>2.01 - 2</userinput
>, <userinput
>123.88 - 123.87</userinput
> en dergelijke. Maar als u dit slecht vindt, vraag ik u ditzelfde te proberen op de rekenmachine die met &Windows; wordt geleverd.</para>

<para
>Verander de <guilabel
>Nauwkeurigheid</guilabel
> in het dialoogscherm <guibutton
>Instellingen</guibutton
> van &kcalc; zo dat de bovenstaande berekeningen goed worden uitgevoerd. Ik raad een nauwkeurigheid aan van 14 cijfers als het fundamentele gegevenstype van uw &kcalc; <type
>long double</type
> is, en anders 8 of 10.</para>

<para
>Een grotere nauwkeurigheid betekent niet noodzakelijk betere resultaten. Speel een beetje met de nauwkeurigheidsinstelling en u zult zien wat ik hiermee bedoel.</para>
</answer>
</qandaentry>

</qandaset>
</chapter>

<chapter id="copyright">
<title
>Dankbetuigingen en Licentie</title>

<para
>&kcalc; Programma Copyright &copy;:</para>
<para
>Bernd Johannes Wuebben 1996-2000</para>
<para
>Het &kde;-team 2000-2004</para>

<itemizedlist>
<listitem
><para
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Evan.Teran; &Evan.Teran.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Espen.Sand; &Espen.Sand.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Chris.Howells; &Chris.Howells.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Aaron.J.Seigo; &Aaron.J.Seigo.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Charles.Samuels; &Charles.Samuels.mail;</para
></listitem>
</itemizedlist>

<para
>De inspiratie voor &kcalc; kwam door de applicatie <application
>xfrmcalc</application
> van <personname
><firstname
>Martin</firstname
> <surname
>Bartlett</surname
></personname
>. In &kcalc; wordt van dit programma de manier waarop het stapelgeheugen is georganiseerd nog gebruikt.</para>

<para
>Documentatie Copyright &copy; 2001,2002,2005:</para>
<itemizedlist>
<listitem
><para
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Pamela.Roberts; &Pamela.Roberts.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&J.Hall;&J.Hall.mail;</para
></listitem>
</itemizedlist>
&underFDL; &underGPL; </chapter>

<appendix id="installation">
<title
>Installatie</title>

<para
>&kcalc; maakt deel uit van het tdeutils-pakket in het &kde;-project en zal normaal gezien geleverd worden als onderdeel van een &kde; installatie. Voor meer details over &kde; bezoek <ulink url="http://www.kde.org"
>http://www.kde.org</ulink
>.</para>

<!--
<para
>&kcalc;'s home site is <ulink
url="http://math.cornell.edu/~wuebben/kde.html">
http://math.cornell.edu/~wuebben/kde.html</ulink
></para>
-->

<sect1 id="compilation-and-installation">
<title
>Compilatie en Installatie</title>
&install.intro.documentation; &install.compile.documentation; </sect1>

<sect1 id="enable-long-double-precision">
<title
>Hoe "long double" nauwkeurigheid in te stellen in &kcalc;</title>

<para
>Als uw computer het gegevenstype <type
>long double</type
> in C ondersteunt en als u een werkende libc heeft kunt u <type
>long double</type
>nauwkeurigheid in &kcalc; instellen.</para>

<para
>Dit kunt u zo doen:</para>

<procedure>
<step>
<para
>Bekijk <filename
>../config.h</filename
> en zie of HAVE&lowbar;LONG&lowbar;DOUBLE is gedefinieerd, &ie; u zult de volgende regel moeten vinden:</para>

<screen
>#define HAVE_LONG_DOUBLE 1</screen>

<para
>Als u deze regel niet kunt vinden, betekent het dat uw systeem de IEEE-nauwkeurigheid "long double" niet ondersteunt. </para>
</step>
<step>
<para
>Bewerk de bestanden <filename class="headerfile"
>kcalctype.h</filename
>, <filename
>configdlg.cpp</filename
>, <filename
>kcalc.cpp</filename
> en <filename
>kcalc&lowbar;core.cpp</filename
> en verwijder hierin de regels:</para>

<screen
>#ifdef HAVE_LONG_DOUBLE
#undef HAVE_LONG_DOUBLE
#endif
</screen>

</step>
<step>
<para
>Compileer &kcalc;.opnieuw. </para>
</step>
</procedure>

</sect1>
</appendix>

</book>

<!--
Local Variables:
mode: sgml
sgml-minimize-attributes:nil
sgml-general-insert-case:lower
sgml-indent-step:0
sgml-indent-data:nil
End:
-->