path: root/tde-i18n-nl/docs/tdegraphics/kdvi/index.docbook

<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN"
 "dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&kdvi;">
  <!ENTITY package "tdegraphics">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"><!-- change language only here -->
]>

<book lang="&language;">
  <bookinfo>
    <title>Het handboek van &kdvi;</title>
    <authorgroup>
      <author><firstname>Stefan</firstname> <surname>Kebekus</surname> <affiliation> <address> <email>kebekus@kde.org</email>
          </address>
	</affiliation>
      </author>
      &Niels.Reedijk;&Sander.Koning; 
    </authorgroup>
    
    <copyright>
      <year>2001-2004</year>
      <holder>Stefan Kebekus</holder>
    </copyright>
    
    <legalnotice>&FDLNotice;</legalnotice>
    
    <date>2004-02-27</date>
    <releaseinfo>1.11.00</releaseinfo>

    <abstract>
      <para>Dit document beschrijft &kdvi; versie 1.1</para>
    </abstract>

    <keywordset>
      <keyword>KDE</keyword>
      <keyword>linux</keyword>
      <keyword>TeX</keyword>
      <keyword>DVI</keyword>
    </keywordset>

  </bookinfo>

  <chapter id="introduction">
    <title>Inleiding</title>

    <para>&kdvi; is een plugin voor het programma &kviewshell; waarmee &kviewshell; &DVI;-bestanden (<literal role="extension">.dvi</literal>) kan weergeven die door het typesetting-systeem TeX geproduceerd worden. &kdvi; ondersteunt veel uitbreidingen van de &DVI;-standaard, bijvoorbeeld het invoegen van &PostScript;-afbeeldingen of koppelingen. Meer details, voorbeelden en alle technische specificaties vindt u in het bestand <filename>KDVI-features.dvi</filename> (of zie <filename>KDVI-features.tex</filename> voor de TeX-bron van dat bestand).</para>

    <para>Voor de laatste informatie kijkt u op <ulink url="http://devel-home.kde.org/~kdvi">de website van &kdvi;</ulink>. </para>

    <para>TeX is een geavanceerd typesetting-systeem dat gericht is op wetenschappelijke, en in het bijzonder wiskundige typesetting. Meer informatie over TeX en &DVI; kunt u vinden op de <ulink url="http://www.tug.org">website van de TeX-gebruikersgroep</ulink> of de Duitse <ulink url="http://www.dante.de">German DANTE e.V.</ulink>. </para>
  </chapter>


  <chapter id="starting">
    <title>&kdvi; starten</title>
    
    <para>Meestal zult u &kdvi; starten door op een <literal role="extension">.dvi</literal>-bestand in de bestandsbeheerder te klikken. Voor het gemak bestaat er een opdracht <command>kdvi</command> die &kviewshell; oproept met de &kdvi;-plugin voorgeladen. De lezer kan dus gestart worden met de opdracht <userinput><command>kvdi</command> <parameter>pad/paper.dvi</parameter></userinput>. De opdrachtregels <userinput><command>kdvi</command> <parameter>pad/paper</parameter></userinput> of <userinput><command>kdvi</command> <parameter>pad/paper.</parameter></userinput> werken ook. Als u verbinding hebt met het internet, kunt u bestanden die zich op andere computers bevinden, benaderen door een &URL;-adres als parameter op te geven, zoals: <userinput><command>kdvi</command> <parameter>http://pad/paper.dvi</parameter></userinput> </para>
    
    <para>Als u een &URL; als een parameter meegeeft, kunt u &kdvi; vertellen om direct naar een bepaalde plaats in het &DVI;-bestand te gaan. Bijvoorbeeld, <userinput><command>kdvi</command> <parameter>file:paper.dvi#43</parameter></userinput> zorgt ervoor dat &kdvi; pagina 43 opent. Als u informatie over het bronbestand hebt ingevoegd, zorgt een opdracht als <userinput><command>kdvi</command> <parameter>file:paper.dvi#src:43paper.tex</parameter></userinput> ervoor dat &kdvi; naar de plaats in het &DVI;-bestand zoekt die overeenkomt met regel 43 in het TeX-bestand <parameter>paper.tex</parameter>. Deze optie zult u zelden zelf nodig hebben &mdash; lees de sectie over <link linkend="forward-search">vooruit zoeken</link> om te weten te komen hoe u uw editor instelt om &kdvi; automatisch te starten. </para>

    <warning><para>Vergeet het voorvoegsel <userinput>file:</userinput> niet, of u krijgt onverwachte resultaten. Bijvoorbeeld, de opdracht <userinput><command>kdvi</command> <parameter>file:paper.dvi#43</parameter></userinput> opent pagina 43 van het bestand <filename>paper.dvi</filename>. De opdracht <userinput><command>kdvi</command> <parameter>paper.dvi#43</parameter></userinput> probeert het bestand <filename>paper.dvi#43</filename> te openen.</para>
    </warning>

    <para>Er is nog een optie die u zeer waarschijnlijk niet zelf hoeft op te geven. Als u <userinput><command>kdvi</command> <parameter>--unique</parameter> <parameter>pad/paper.dvi</parameter></userinput> opgeeft, laadt &kdvi; het bestand als er geen andere instantie is waarin het bestand als geladen is. Als die er wel is, zal die instantie van &kdvi; naar voren komen. Een opdracht als <userinput><command>kdvi</command> <parameter>--unique</parameter> <parameter>file:paper.dvi#43</parameter></userinput> kan in shellscripts gebruikt worden om een huidige instantie van &kdvi; naar pagina 43 te laten springen.</para>

    <para>De standaardopties van &Qt;- en &kde;-toepassingen werken ook: <userinput><command>kdvi</command> <option>-style</option>  <parameter>windows</parameter> <option>-display</option>  <parameter>:0</parameter> <option>-geometry</option>  <parameter>400x400+0+0</parameter> <option>-caption</option>  <parameter>&quot;DVI&quot;</parameter></userinput> </para>
  </chapter>
  
  
  <chapter id="print">
    <title>&DVI;-bestanden afdrukken</title>
    
    <para>&kdvi; kan uw &DVI;-bestanden afdrukken met de standaard &kde;-afdrukinterface. Intern gebruikt &kdvi; het programma <command>dvips</command> om &PostScript; te genereren, die dan doorgegeven wordt aan de printer. <command>dvips</command> moet dus geïnstalleerd zijn als u met &kdvi; wilt afdrukken. Het programma <command>dvips</command> gebruikt eigen instellingen, die voor de meeste doelen geschikt zijn. Als u echter optimale afdrukresultaten wenst, dient u <command>dvips</command> handmatig in te stellen en ervoor te zorgen dat u een standaard MetaFont-modus instelt die het beste voor uw printer geschikt is &mdash; op veel systemen vindt u een <ulink url="info:/dvips">GNU-texinfo-documentatie van <command>dvips</command></ulink>, en u kunt ook een bestand <filename>dvips.dvi</filename> of iets daarop lijkends raadplegen, als dat er is.</para>
  </chapter>

  <chapter id="export">
    <title>Het &DVI;-bestand naar andere formaten exporteren</title>

    <para>Als u uw bestand in &PostScript;- of PDF-formaat wilt opslaan, wordt het niet aangeraden dat u de afdrukfunctie gebruikt en de printeruitvoer naar een bestand omleidt. In plaats daarvan kunt u de exporteerfuncties gebruiken die uitvoer van betere kwaliteit produceren die veel speciale mogelijkheden van het dvi-formaat behoudt en die er beter uitziet in veel weergavetoepassingen, zoals <application>Acrobat Reader</application> van Adobe. U vindt de exporteerfuncties in het menu <guimenu>Bestand</guimenu>.</para>

    <section id="export-ps">
      <title>Naar &PostScript; exporteren</title> 

      <para>Net als bij het afdrukken, wordt het externe programma <command>dvips</command> gebruikt bij het genereren van het &PostScript;-bestand. Als het &DVI;-bestand hyperlinks bevat, worden deze ook in het &PostScript;-bestand opgenomen. Als u een expert bent, en als u uitvoer wilt genereren die geoptimaliseerd is voor een specifieke printer, dient u waarschijnlijk <command>dvipss</command> handmatig te starten en zelf de juiste MetaFont-modus te kiezen.</para>
    </section>

    <section id="export-pdf">
      <title>Naar <acronym>PDF</acronym> exporteren</title> 

      <para>Om <acronym>PDF</acronym>-bestanden van hoge kwaliteit te produceren, converteert &kdvi; &DVI;-bestanden naar <acronym>PDF</acronym> met het externe programma <command>dvipdfm</command>. Als u op een machine werkt waar een oudere versie van het typesetting-systeem TeX is geïnstalleerd, kan het zijn dat het programma <command>dvipdfm</command> niet geïnstalleerd is. In dat geval dient u de afdrukfunctie te gebruiken om <acronym>PDF</acronym>-uitvoer te genereren.</para>

      <warning>
	<itemizedlist>
	  <listitem>
	    <para>Als u een oudere TeX-installatie gebruikt, en als u het gegenereerde besatnd in <application>Acrobat Reader</application> van Adobe bekijkt, kunt u merken dat sommige lettertypen er zeer lelijk uitzien hoewel een afdruk er goed uitziet en het document er ook goed uitziet in <command>kghostview</command>. Dit is een bekend probleem met <application>Acrobat Reader</application> en bitmaplettertypen. Op het moment dat dit handboek geschreven werd, lijkt de enige praktische oplossing om bitmaplettertypen te proberen te vermijden, of naar een recentere TeX-installatie op te waarderen. </para>
	  </listitem>
	  <listitem>
	    <para>Hoewel <command>dvipdfm</command> <acronym>PDF</acronym>-bestanden van hoge kwaliteit genereert, negeert <command>dvipdfm</command> momenteel de &PostScript; die is ingebed in het &DVI;-bestand. Ingebedde PostScript wordt gegenereerd door bijvoorbeeld het macropakket <application>xy</application>, of door de &kdvi;-functie "PostScript-bestanden inbedden die <link linkend="embed">hieronder</link> beschreven wordt. </para>
            <para>Als u merkt dat de gegenereerde <acronym>PDF</acronym>-uitvoer grafische gegevens mist, gebruikt u in plaats daarvan de afdrukfunctie van &kdvi;. </para>
	  </listitem>
	</itemizedlist>
      </warning>
    </section>


    <section id="export-text">
      <title>Exporteren naar tekstbestanden</title> 

      <para>&kdvi; kan ook uw &DVI;-bestanden in tekstformaat opslaan.</para>

      <warning>
       <para>De &DVI;-bestandsstandaard is niet ontworpen voor deze functionaliteit. Deze functie werkt daarom alleen met standaard ASCII-tekens. Het werkt niet met niet-Europese talen. Afhankelijk van de gebruikte lettertypen, kunnen er ook problemen zijn met lettertekens met accenten of umlauts, en soms met ligaturen. </para>
      </warning>
    </section>
  </chapter>
  

  <chapter id="embed">
    <title>PostScript-bestanden in de &DVI; inbedden</title>

    <para>De traditionele methode van het gebruiken van afbeeldingen met <application>TeX</application> bedt de afbeeldingen niet direct in in het &DVI;-bestand. In plaats daarvan bevat het &DVI;-bestand alleen een koppeling naar een afbeeldingsbestand dat zich op de harde schijf bevindt. Het voordeel van deze procedure is dat het &DVI;-bestand klein blijft, en dat het afbeeldingsbestand onafhankelijk van de <application>TeX</application>-bron van het document gewijzigd kan worden. De methode wordt echter redelijk onhandig als u het &DVI;-bestand wilt archiveren, of als u het naar iemand anders wilt sturen: in plaats van een enkel bestand, moet u met vele bestanden gaan werken, die op precies dezelfde plaats gehouden moeten worden als in het &DVI;-bestand is opgegeven om alles te laten werken.</para>

    <para>Om die reden kunt u met &kdvi; externe &PostScript;-bestanden inbedden in uw &DVI;-bestand. Om alle &PostScript;-bestanden in een &DVI;-bestand in te bedden, gebruikt u het menu-item <guimenu>Bewerken/Externe PostScript-bestanden inbedden</guimenu>. </para>
    
    <warning> <para>&DVI;-bestanden met ingebedde &PostScript; werken goed met de meeste andere &DVI;-software, bijvoorbeeld <application>xdvi</application>, <application>dvips</application> of <application>dvipdf</application>. Een belangrijke uitzondering is het programma <application>dvipdfm</application>, dat momenteel de ingebedde &PostScript; negeert. Omdat <application>dvipdfm</application> intern door de functie "Exporteren naar <acronym>PDF</acronym>" van &kdvi; wordt gebruikt, kunt u problemen verwachten als u die functie gebruikt. Hetzelfde treedt op als u andere software gebruikt die ingebedde PostScript gebruikt, zoals het <application>TeX</application> <application>xy</application>-macropakket.</para> </warning>
  </chapter>
  

  <chapter id="inverse-search">
    <title>Inverse search gebruiken</title>
    <anchor id="inv-search"></anchor>

    <para>"Inverse search" is zeer nuttig als u zelf een TeX-document aan het schrijven bent. Als alles goed is ingesteld, kunt u in het venster van &kdvi; met de <mousebutton>middelste</mousebutton> muisknop klikken (op sommige systemen kunt u als u geen drieknopsmuis hebt, tegelijk de <mousebutton>linker</mousebutton> en <mousebutton>rechter</mousebutton> muisknop indrukken). Daarna wordt uw favoriete editor geopend en laadt deze het TeX-bronbestand en springt naar de goede paragraaf. Om inverse search te gebruiken, doet u het volgende:</para>


    <procedure>
      <step>
	<para>Maak een &DVI;-bestand aan dat inverse-searchinformatie bevat. Dit wordt uitgelegd in de sectie <link linkend="inverse-search-tex">TeX-bestanden maken voor inverse search</link> hieronder. Als u alleen de inverse search wilt uitproberen, kunt u ook het voorbeeldbestand <filename>KDVI-features.dvi</filename> gebruiken.</para>
      </step>
      <step>
	<para>Laat &kdvi; weten welke editor u wilt gebruiken. Kies een editor in het dialoogvenster <guilabel>Voorkeuren</guilabel> (u kunt dit bereiken via <guimenuitem>DVI-opties</guimenuitem> in het menu <guimenu>Instellingen</guimenu>). De volgende sectie van deze documentatie, <link linkend="opt-rendering">Weergave-opties</link>, beschrijft dit venster in meer detail.</para>
      </step>
      <step>
	<para>Sommige editors moeten handmatig gestart worden, of hebben bijkomende instellingen nodig. U vindt een beschrijving van alle ondersteunde editors in de sectie <link linkend="inverse-search-editor">Uw editor instellen voor inverse search</link> hieronder.</para>
      </step>
      <step>
	<para>Test uw instellingen. Open uw &DVI;-bestand in &kdvi; en klik met de <mousebutton>middelste</mousebutton> muisknop in &kdvi;. De editor moet nu opkomen en het TeX-bestand tonen.</para>
      </step>
    </procedure>


    <section id="inverse-search-tex">
      <title>TeX-bestanden maken voor inverse search</title>
      <para>Er zijn in feite twee manieren om &DVI;-bestanden met inverse search informatie te produceren: u kunt een TeX/LaTeX-programma gebruiken dat de benodigde informatie automatisch aanmaakt en invoegt, of u kunt een extra pakket gebruiken dat in TeX/LaTeX geschreven is.</para>
      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para>Een TeX-programma dat de benodige informatie automatisch genereert en invoegt, is zeker de methode om inverse search informatie in te voegen die de voorkeur geniet. Als u versie 2 of hoger van de <ulink url="http://www.tug.org/teTeX/">TeTeX TeX-distributie</ulink> gebruikt, kut u de opdrachtregeloptie 'src-specials' van de opdracht 'tex' of 'latex' gebruiken, als volgt: <programlisting>
tex --src-specials bestand.tex
</programlisting> of <programlisting>latex --src-specials bestand.tex
</programlisting>
	  </para>
	</listitem>
	<listitem>
	  <para>Als u geen TeX-programma hebt dat uit zichzelf de inverse search informatie bevat, kopieert u de bestanden <ulink url="srcltx.sty"><filename>srcltx.sty</filename></ulink> en <ulink url="srctex.sty"><filename>srctex.sty</filename></ulink> naar de map waar uw TeX-bestand zich bevindt (u kunt dat doen door de toets &Shift; en de &LMB; in te drukken als de muispijl op een hyperlink staat.) Als u LaTeX gebruikt, voegt u de regel <programlisting>
\usepackage[active]{srcltx}
</programlisting> toe aan de preambule van uw LaTeX-bestand. Als u TeX gebruikt, zal de regel <programlisting>
\include{srctex}
</programlisting> het doen.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>

      <tip>
	<para>Hoewel inverse search zeer nuttig is als u zelf een document aan het typen bent, kan het een goed idee zijn om de inverse search informatie te verwijderen voordat u het &DVI;-bestand naar iemand anders stuurt.</para>
      </tip>

    </section>

    <section id="inverse-search-editor">

    <title>Uw editor instellen voor inverse search</title>
    
    <para>Hoewel inverse search meestal erg goed werkt met de meeste editors, hebben sommige wat extra aandacht nodig. Deze sectie legt uit hoe u uw editor moet instellen.</para>

    <section id="editor-setup-emacs">
      <title><application>Emacs</application></title>

      <para><application>Emacs</application> werkt goed samen met &kdvi;. Het eigenlijke gedrag van <application>Emacs</application> hangt grotendeels af van de instellingen. Zoals gewoonlijk kunt u <application>Emacs</application> volledig aanpassen, als u bereid bent u door Lisp-code heen te slaan.</para>

      <para>&kdvi; gebruikt het programma <command>emacsclient</command> om <application>Emacs</application> vanaf afstand te bedienen.</para>
      <important>
	<para>Het programma <command>emacsclient</command> vereist dat <application>Emacs</application> actief is, en dat het programma <application>Emacs Server</application> binnen <application>Emacs</application> gestart is. Inverse search werkt niet optimaal totdat u zowel <application>Emacs</application> als de <application>Emacs Server</application> gestart hebt.</para>
      </important>

      <para>Om de <application>Emacs Server</application> te starten, kunt u één van de volgende dingen doen:</para>
	<itemizedlist>
	<listitem>
	  <para>In <application>Emacs</application>, start u de <application>Emacs Server</application> door <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>X</keycap></keycombo>  <command>server-start</command></userinput> te typen.</para>
	</listitem>
	<listitem>
	  <para>Voeg de regel <programlisting>
(server-start)
</programlisting> toe aan uw bestand <filename>.emacs</filename>. Herstart <application>Emacs</application>.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>

      
      <tip>
	<itemizedlist>
	  <listitem>
	      <para>Zorg ervoor dat <application>Emacs</application> geïnstalleerd is. Probeer <command>emacs</command> vanaf de opdrachtregel te starten.</para>
	  </listitem>
	<listitem>
	      <para>&kdvi; gebruikt de opdracht <command>emacsclient</command> om <application>Emacs</application> van afstand te besturen. Zorg ervoor dat <command>emacsclient</command> op de opdrachtregel beschikbaar is door de opdracht <userinput><command>emacsclient</command> <parameter>tekstbestand</parameter></userinput> in te voeren. Dit zou een nieuw tekstbestand in de editor <application>Emacs</application> moeten openen.</para>
	</listitem>
	<listitem>
	      <para>Als <command>emacsclient</command> afsluit met een foutmelding als <computeroutput>unable to connect to local</computeroutput>, zorgt u ervoor dat <application>Emacs</application> actief is. Verder zorgt u ervoor dat de <application>Emacs Server</application> gestart is door middel van <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>x</keycap></keycombo> <command>server-start</command></userinput>.</para>
	</listitem>
	<listitem>
	      <para>Als u het kader automatisch bovenop wilt laten tonen, voegt u de functie <function>raise-frame</function> toe aan <quote>server-switch-hook</quote> (doe <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>x</keycap></keycombo>  <command>customize-variable</command> <keycap>RET</keycap>  <command>server-switch-hook</command></userinput> en voer de functienaam in in het tekstveld).</para>
	</listitem>
	<listitem>
	      <para>Als u de buffer hebt gewijzigd sinds de laatste keer dat u hebt opgeslagen, vraagt <application>Emacs</application> u: <computeroutput>Revert buffer from file ...? (yes or no)</computeroutput>. Hier wilt u waarschijnlijk altijd <emphasis>no</emphasis> antwoorden, want teruggaan betekent dat het bestand herlezen wordt van schijf, <emphasis>waardoor alle wijzigingen sinds de laatste keer opslaan verloren gaan!</emphasis></para>

	      <para>Het gedrag van <command>gnuclient</command> om de gewijzigde buffer stil te herladen is waarschijnlijk gewenst &mdash; voeg de volgende regels toe aan het bestand <filename>.emacs</filename> om het gedrag van <command>gnuclient</command> te emuleren met <command>emacsclient</command>:</para>

<programlisting>(defadvice server-visit-files (around save-buffers last activate)
  "Try to emulate gnuclient behavior with emacsclient.
Works only for visiting one buffer at a time."
  (let* ((filen (car (car (ad-get-arg 0))))
         (buf (get-file-buffer filen))
         (this-buf-modified-p nil))
    ;;; the following is copied from server-visit-files, with
    ;;; a modification for the `verify-visited-file-modtime' test
    (if (and buf (set-buffer buf))
        (if (file-exists-p filen)
            ;;; if the file has changed on disk, reload it
            ;;; using `find-file-noselect'
            (if (not (verify-visited-file-modtime buf))
                (progn
                  (find-file-noselect filen)
                  ;;; if user answered `no', reset modtime anyway
                  ;;; so that server-visit-files doesn't realize the
                  ;;; difference:
                  (set-visited-file-modtime)))
          ;;; if file exists no longer, we let server-visit-files
          ;;; deal with that
          t)
      (set buf (find-file-noselect filen)))
    (set this-buf-modified-p (buffer-modified-p buf))
    (set-buffer buf)
    (set-buffer-modified-p nil)
    ad-do-it
    (set-buffer-modified-p this-buf-modified-p)))
</programlisting>
        </listitem>
      </itemizedlist>
      </tip>
    </section>


    <section id="editor-setup-kate">
      <title>&kate;</title> 

      <para>&kde;'s editor &kate; biedt zeer goede ondersteuning voor inverse search. Er zijn geen extra instellingen nodig.</para> </section>


    <section id="editor-setup-kile">
      <title><application>Kile</application></title> 

      <para>Het LaTeX-editorsysteem <application>Kile</application> biedt zeer goede ondersteuning voor KDVI. Er zijn geen extra instellingen nodig. Meer informatie over Kile kunt u vinden op <ulink url="http://kile.sourceforge.net">de homepage van Kile</ulink>. </para>
    </section>


    <section id="editor-setup-nedit">
      <title><application>NEdit</application></title>

      <para><application>NEdit</application> werkt meestal erg goed. In het &DVI;-bestand klikken zou een nieuw venster moeten openen. Als het TeX-bestand al geopend is in een ander venster van <application>NEdit</application>, toont het nieuwe venster een andere weergave van de buffer. Anders wordt het TeX-bestand geladen. Nadat het venster geopend is, accentueert <application>NEdit</application> de eerste regel van de desbetreffende alinea.</para>
      <tip>
          <para>&kdvi; gebruikt de opdracht <command>ncl</command> om <application>NEdit</application> van afstand te besturen. Zorg ervoor dat <command>ncl</command> op de opdrachtregel beschikbaar is door de opdracht <userinput><command>ncl</command> <parameter>-noask</parameter></userinput>te proberen. Dit zou een instantie van de editor <application>NEdit</application> moeten openen. Als <command>ncl</command> niet beschikbaar is, gebruikt u misschien een oudere versie van <application>NEdit</application>. In dat geval dient u een recentere versie te installeren of de optie <guilabel>Gebruikergedefinieerde editor</guilabel> uit het dialoogvenster <guilabel>Opties</guilabel> te gebruiken.</para>
      </tip>
    </section>

    <section id="editor-setup-xemacs">
      <title><application>XEmacs</application></title>

      <para><application>XEmacs</application> werkt goed samen met &kdvi;. Het eigenlijke gedrag van <application>XEmacs</application> hangt grotendeels af van de instellingen. Zoals gewoonlijk kunt u <application>XEmacs</application> volledig aanpassen, als u zich door Lisp-code heen wilt vechten.</para>

      <para>&kdvi; gebruikt het programma <command>gnuclient</command> om <application>XEmacs</application> van afstand te besturen.</para>
      <important>
        <para>Het programma <command>gnuclient</command> vereist dat <application>XEmacs</application> actief is en dat het programma <application>gnuserv</application> binnen<application>XEmacs</application> gestart is. Inverse search zal niet werken totdat u zowel <application>XEmacs</application> als <application>gnuserv</application> gestart hebt.</para>
      </important>

      <para>Om het programma <application>gnuserv</application> te starten, kunt u een van de volgende dingen doen:</para>
      <itemizedlist>
        <listitem>
          <para>In <application>XEmacs</application> start u <application>gnuserv</application> door <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>X</keycap></keycombo>  <command>gnuserv-start</command></userinput> te typen.</para>
        </listitem>
        <listitem>
          <para>Voeg de regel <programlisting>
(gnuserv-start)
</programlisting> toe aan uw bestand <filename>.xemacs</filename>. Als u eem recentere versie van <application>XEmacs</application> gebruikt, is <filename class="directory">.xemacs</filename> een map. In dat geval dient u de regel aan het bestand <filename>.xemacs/init.el</filename> toe te voegen. Herstart <application>XEmacs</application>.</para>
        </listitem>
      </itemizedlist>

      <para>Als u geen nieuw kader voor elke editor-aanroep wilt openen, en het venster automatisch naar voren wilt laten komen, stelt u <quote>Gnuserv Frame</quote> in op <quote>Use selected frame</quote>, en voegt u de functie <function>raise-frame</function> toe aan <quote>Visit Hook</quote>. Doe <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>x</keycap></keycombo> <command>customize-group</command> <keycap>RET</keycap> <command>gnuserv</command></userinput> om dit in te stellen.</para>

      <tip>
        <itemizedlist>
          <listitem>
              <para>Zorg ervoor dat <application>XEmacs</application> geïnstalleerd is. Probeer <command>xemacs</command> vanaf de opdrachtregel te starten.</para>
          </listitem>
        <listitem>
              <para>&kdvi; gebruikt de opdracht <application>gnuserv</application> om <application>XEmacs</application> van afstand te besturen. Zorg ervoor dat<command>gnuclient</command> op de opdrachtregel beschikbaar is door de opdracht <userinput><command>gnuclient</command> <parameter>tekstbestand</parameter></userinput> te proberen. Dit zou een nieuw kader in de editor <application>XEmacs</application> moeten openen.</para>
        </listitem>
        <listitem>
              <para>Als <application>gnuserv</application> afsluit met een foutmelding als <computeroutput>unable to connect to local</computeroutput>, zorgt u ervoor dat <application>XEmacs</application> actief is. Verder zorgt u ervoor dat <application>gnuserv</application> gestart is door <userinput><keycombo action="seq"><keycap>M</keycap><keycap>X</keycap></keycombo> <command>gnuserv-start</command></userinput> te typen.</para>
        </listitem>
        <listitem>
              <para>Als u geen nieuw kader voor elke editor-aanroep wilt openen, en het venster automatisch naar voren wilt laten komen, stelt u <quote>Gnuserv Frame</quote> in op <quote>Use selected frame</quote>, en voegt u de functie <function>raise-frame</function> toe aan <quote>Visit Hook</quote>. Doe <userinput><keycombo action="simul"><keycap>M</keycap><keycap>X</keycap></keycombo> <command>customize-group</command> <keycap>RET</keycap> <command>gnuserv</command></userinput> om dit in te stellen.</para>
        </listitem>
      </itemizedlist>
      </tip>
    </section>

    <section id="editor-setup-gvim">
      <title><application>VI iMproved</application> / &GUI;</title>

      <para>De variant <application>gvim</application> van de editor <application>vi</application> biedt zeer goede ondersteuning voor inverse search. Er zijn geen extra instellingen nodig.</para>
    </section>
    </section>
  </chapter>


  <chapter id="forward-search">
    <title>Voorwaarts zoeken</title>

    <para>Met de forward search-functies kunt u direct vanuit uw editor naar de geassocieerde positie in het &DVI;-bestand springen. Omdat forward search ondersteund moet worden door uw editor. worden momenteel alleen <application>Emacs</application> en <application>XEmacs</application> ondersteund. Hopelijk volgen er binnenkort meer editors.</para>

    <para>Om forward search te gebruiken, moet u het volgende doen:</para>
    <itemizedlist>
      <listitem>
        <para>Stel uw editor in &mdash; dit wordt hieronder beschreven.</para>
      </listitem>
      <listitem>
        <para>Voeg bronbestandsinformatie toe aan uw &DVI;-bestand, &eg; door middel van het pakket <command>srcltx</command>. Dit is beschreven in de sectie <link linkend="inverse-search-tex">TeX-bestanden voor inverse search produceren</link>.</para>
      </listitem>
      <listitem>
        <para>Als u <application>Emacs</application> gebruikt en alles goed is ingesteld, drukt u <userinput><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>X</keycap></keycombo> <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>J</keycap> </keycombo></userinput>, en&kdvi; springt op en gaat naar de plaats die overeenkomt met de plaats in het TeX-bestand dat u aan het bewerken bent.</para>
      </listitem>
    </itemizedlist>

    <section id="forward-search-editor">
      <title>Uw editor instellen voor forward search</title>
      
      <section id="forw-editor-setup-emacs">
        <title><application>Emacs</application></title>
        
        <para>Om forward search in <application>Emacs</application> te gebruiken, volgt u deze stappen:</para>

        <itemizedlist>
          <listitem>
                <para>Download het volgende <application>Emacs</application>-script, <ulink url="kdvi-search.el"> <filename>kdvi-search.el</filename> </ulink> (druk met &Shift; en &LMB; op de bestandsnaam om het te downloaden) en sla het op op een plaats waar <application>Emacs</application> het kan benaderen &mdash; we raden een map <filename class="directory">emacs-scripts</filename> aan.</para>
          </listitem>
          <listitem>
            <para>Voeg de regels <programlisting>
(add-to-list 'load-path (expand-file-name "~/emacs-scripts/"))
(require 'kdvi-search)
(add-hook 'LaTeX-mode-hook (lambda () (local-set-key "\C-x\C-j" 'kdvi-jump-to-line)))
(add-hook 'tex-mode-hook (lambda () (local-set-key "\C-x\C-j" 'kdvi-jump-to-line)))
</programlisting> toe aan uw bestand <filename>.emacs</filename>. Herstart<application>Emacs</application>.</para>
          </listitem>

          <listitem>
            <para>Open <application>Emacs</application>, laad een TeX-bestand, maak het bijbehorende &DVI;-bestand, en voer ofwel de opdracht <userinput><keycombo action="simul"><keycap>M</keycap><keycap>x</keycap> </keycombo><command>kdvi-jump-to-line</command></userinput> in, of druk<userinput><keycombo action="seq"><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>X</keycap></keycombo> <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>J</keycap></keycombo> </keycombo></userinput>. Het kan zijn dat <application>Emacs</application>u om de naam van een <quote>master file</quote> vraagt. Dit is nuttig als u een TeX-bestand gebruikt dat andere bestanden invoegt: het "master file" is het bovenste bestand dat alle andere invoegt. <application>Emacs</application> vraagt wellicht ook of de naam van het "master file
 <quote>as a local variable</quote> opgeslagen mag worden, &ie; als een commentaar aan het eind van elk bestand. Typ <userinput>yes</userinput> of <userinput>no</userinput> om door te gaan.</para> 
            </listitem>
        </itemizedlist>

        <tip>
          <itemizedlist>
            <listitem>
              <para>Zorg ervoor dat <application>Emacs</application> geïnstalleerd is. Probeer <command>emacs</command> vanaf de opdrachtregel te starten.</para>
            </listitem>
            <listitem>
              <para>Als <application>Emacs</application> &kdvi; niet kan starten, vindt u de uitvoer in de buffer <guilabel>kdvi-output</guilabel>.</para>
            </listitem>
          </itemizedlist>
        </tip>
      </section>

      <section id="forw-editor-setup-kile">
        <title><application>Kile</application></title>
                <para>Als u Kile gebruikt, zijn er geen verdere instellingen nodig. </para>
      </section>

      <section id="forw-editor-setup-xemacs">
        <title><application>XEmacs</application></title>
        
        <para>Om <application>XEmacs</application> in te stellen, volgt u de stappen voor<application>Emacs</application> <link linkend="forw-editor-setup-emacs">hierboven</link>, maar wijzigt u het bestand <filename>.xemacs</filename> in plaats van  <filename>.emacs</filename>. Als u een zeer recente versie van <application>XEmacs</application> gebruikt, kan <filename class="directory">.xemacs</filename> een map zijn. In dat geval voegt u de regels toe aan <filename>.xemacs/init.el</filename>. </para>
      </section>

    </section>

  </chapter>

  <chapter id="preferences">
    <title>Het dialoogvenster <guilabel>Voorkeuren</guilabel></title>
    <anchor id="opts"></anchor>

    <para>Het dialoogvenster <guilabel>Voorkeuren</guilabel> kunt u bereiken door <guimenuitem>DVI-opties</guimenuitem> uit het menu <guimenu>Instellingen</guimenu> te kiezen.</para>

    <para>Het dialoogvenster bestaat uit twee tabbladen, <guilabel>Lettertypen</guilabel> en <guilabel>Weergave</guilabel>.</para>

    <sect1 id="opt-fonts">
      <title>Opties voor <guilabel>Lettertypen</guilabel></title>

      <para>Traditioneel gebruikt de TeX-typesetter lettertypen die door het programma <command>MetaFont</command> gegenereerd worden. Deze lettertypen worden opgeslagen in het PK-formaat. Hoewel een zorgvuldig ingesteld <command>MetaFont</command>-systeem afdrukken van de hoogste kwaliteit produceert, vereist de instelling serieuze ervaring, <command>MetaFont</command> is niet goed in het maken van lettertypen die geschikt zijn voor weergave op computerschermen, en er zijn slechts weinig <command>MetaFont</command>-lettertypen voor Aziatische talen beschikbaar. </para>
      
      <para>Om deze problemen te overkomen, bevatten nieuwere TeX-installaties daarom lettertypen in het formaat "PostScript Type 1", dat een veelgebruikt lettertypeformaat is in elektronische uitgaven. &kdvi; kan beide lettertypeformaten gebruiken. </para>

      <para>De volgende afbeelding toont het dialoogvenster voor de lettertypenopties van &kdvi; dat gebruikt kan worden om &kdvi;'s gebruik van de diverse lettertypeformaten in te stellen. </para>

      <screenshot>
        <screeninfo>Het tabblad <guilabel>Lettertypen</guilabel></screeninfo>
        <mediaobject>
          <imageobject>
	    <imagedata fileref="optionrequester1.png" format="PNG"></imagedata>
	  </imageobject>
          <textobject>
            <phrase>Het tabblad <guilabel>Lettertypen</guilabel></phrase>
          </textobject>
        </mediaobject>        
      </screenshot>

      <variablelist>
        <varlistentry>
          <term><guilabel>Gebruik lettertype-hinting voor Type1-lettertypen, indien beschikbaar</guilabel> </term>
          <listitem>
	   <para>PostScript "Type 1" bevat vaak "lettertypehints", dat wil zeggen aanvullende informatie die ervoor bedoeld is om software uitvoer van betere kwaliteit op computerschermen te laten geven. De kwaliteit van de lettertypehints varieert per lettertype, en u zult moeten experimenteren om te zien of het inschakelen van deze optie betere resultaten geeft. </para>
          </listitem>
        </varlistentry>
      </variablelist>
    </sect1>

    <sect1 id="opt-rendering">
      <title>Opties voor <guilabel>&DVI;-specials</guilabel></title>

      <para>&kdvi; ondersteunt een groot aantal uitbreidingen op het originele &DVI;-formaat, zoals koppelingen, inbedding van grafische bestanden of ingebedde bronbestandsinformatie. Deze uitbreidingen staan bekend als "&DVI;-specials". Een volledig overzicht van de specials die door &kdvi; ondersteund worden kunt u vinden in <ulink url="KDVI-features.dvi">dit document</ulink>. </para>

      <para>Het dialoogvenster voor &DVI;-specials helpt u de ondersteuning voor sommige specials in te stellen. </para>

      <screenshot>
        <screeninfo>Het tabblad <guilabel>Weergave</guilabel></screeninfo>
        <mediaobject>
          <imageobject>
            <imagedata fileref="optionrequester2.png"
            format="PNG"></imagedata>
	  </imageobject>
          <textobject>
            <phrase>Het tabblad <guilabel>Weergave</guilabel></phrase>
          </textobject>
        </mediaobject>
      </screenshot>

      <variablelist>
        <varlistentry>
          <term><guilabel>Postscript-specials tonen</guilabel></term>
          <listitem>
            <para>Als deze optie is ingeschakeld, toont &kdvi; &PostScript;-afbeeldingen die in het &DVI;-bestand zijn ingebed. Deze optie wilt u waarschijnlijk instellen.</para>

            <para>Als een extern &PostScript;-bestand niet gevonden kon worden, tekent &kdvi; op die plaats een rood waarschuwingskader. Helaas is de weergave van &PostScript;-afbeeldingen erg langzaam in de huidige versie van &kdvi;. We zullen de snelheid in latere versies verbeteren. Als de optie uitgeschakeld is, tekent &kdvi; een grijs vak als plaatsvervanger voor de afbeeldingen, of blijft de plaats leeg.</para>

            <note>
              <para>Er is geen standaardmanier om &PostScript;-afbeeldingen in een &DVI;-bestand in te bedden. Het kan daarom gebeuren dat &kdvi; een afbeelding die met een ander programma goed werkt, niet kan weergeven. Oudere versies van <command>xdvi</command> en <command>dvips</command> ondersteunen de uitvoering van externe opdrachten. Dit is een groot veiligheidsheidsrisico en daarom met opzet niet in &kdvi; geïmplementeerd. Technische informatie over ondersteunde manieren om &PostScript; in te bedden kunt u vinden in het document <filename>KDVI-features.dvi</filename>.</para>
            </note>

          </listitem>
        </varlistentry>
        
        
        <varlistentry>
          <term><guilabel>Editor voor inverse search</guilabel></term>
          <listitem>
            <para>Als u <link linkend="inverse-search">inverse search</link> wilt gebruiken, dat zeer nuttig is als u zelf TeX-documenten schrijft, dient u op te geven welke editor u gaat gebruiken, en hoe deze editor door &kdvi; gestart kan worden. In het getoonde voorbeeld heeft de gebruiker voor de editor<application>NEdit</application> gekozen. Als u een van de reeds ingestelde editors kiest in de keuzelijst <guilabel>Editor</guilabel>, dan hoeft u niets anders te doen. Als u een andere editor wilt gebruiken, kiest u <guilabel>Gebruikergedefinieerde editor</guilabel> uit de keuzelijst<guilabel>Editor</guilabel> en geeft u de opdrachtregel waarmee de editor gestart kan worden. Gebruik de plaatshouders <token>%f</token> en <token>%l</token> die vervangen worden door de naam respectievelijk de regel van het te bewerken TeX-bestand.</para>

            <para>Als u een editor gebruikt die niet ondersteund wordt, stuurt u dan een e-mail naar <email>kebekus@kde.org</email> en laat ons weten welke opdrachtregel u gebruikt en hoe u uw editor hebt ingesteld.</para>
          </listitem>
        </varlistentry>
      </variablelist>

    </sect1>
  </chapter>

  <chapter id="faq">
    <title>Veel gestelde vragen</title>

    <qandaset>
      <qandaentry>
        <question id="fontgen">
          <para>Wat gebeurt er als &kdvi; de melding <computeroutput>KDVI genereert op dit moment Bitmap-lettertypen...</computeroutput> weergeeft, en waarom duurt dat zo lang?</para>
        </question>
        <answer>
          <para>Veel lettertypen die typisch in een TeX-document gebruikt worden, moeten door het MetaFont-systeem gegenereerd worden. Metafont is een op TeX lijkende taal (meegeleverd met de meeste TeX-distributies) die een beschrijving van de lettertypecontouren omzet in een gerasteriseerde versie (<literal role="extension">.pk</literal>) van het lettertype die dan naar een printer gestuurd kan worden of in een weergaveprogramma als &kdvi; gebruikt kan worden. Metafont doet zijn uiterste best om de best mogelijke uitvoer voor uw printer te produceren. Het weet bijvoorbeeld dat een pixel op een inkjetprinter een rond vlekje is, en dat bij elkaar liggende pixels vaak in elkaar overlopen. Aan de andere kant is een pixel op een laserprinter rechthoekig, maar worden alleenstaande pixels heel vaak niet afgedrukt.</para>

          <para>Zulke sterk geoptimaliseerde bitmaplettertypen genereren is natuurlijk erg tijdsintensief, in het bijzonder omdat typische TeX-documenten een groot aantal verschillende lettertypen gebruiken. We kunnen u slechts om uw geduld vragen. Om de pijn ietwat te verlichten, bewaren de meeste TeX-distributies de <literal role="extension">.pk</literal>-bestanden voor een beperkte tijd, &eg; 100 dagen. Daarom worden de <literal role="extension">.pk</literal>-bestanden herbruikt als u hetzelfde document meer dan eens bekijkt.</para>
        </answer>
      </qandaentry>

      <qandaentry>
        <question id="mfmodes">
          <para>Wat is een MetaFont-modus?</para>
        </question>
        <answer>
          <para>Om bitmaplettertypen te produceren die voor uw printer zijn geoptimaliseerd (zie het antwoord op de eerste vraag), heeft Metafont een database met standaard afdrukmanieren &mdash; zoek een bestand <filename>modes.mf</filename>. Een Metafont-modus is de naam van een database-ingang. Bijvoorbeeld, de naam <quote>ljfour</quote> verwijst naar de ingang in de database die een &Hewlett-Packard; LaserJet 4-printer beschrijft. Een MetaFont-modus wordt normaal gesproken gevolgd door een getal, de resolutie. De LaserJet kan bijvoorbeeld in 300 en 600 dots per inch afdrukken. <quote>ljfour/600</quote> zou daarom een volledige beschrijving zijn.</para>
        </answer>
      </qandaentry>

    </qandaset>
  </chapter>


  <chapter id="credits-and-license">
    <title>Dankbetuigingen en licenties</title>

    <para>&kdvi;</para>

    <para>&kdvi; is gebaseerd op het alleenstaande programma &kdvi; 0.4.3 door Markku Hihnala. Dat programma is op zijn beurt gebaseerd op <application>xdvi</application> versie 18f, dat vele auteurs heeft.</para>

    <para>Documentatie is copyright 2001-2004, Stefan Kebekus <email>kebekus@kde.org</email></para>

    &meld.fouten;&vertaling.niels;&vertaling.sander; 
&underGPL; &underFDL; </chapter>
    
&documentation.index;

</book>